Kết quả nghiên cứu áp dụng các biện pháp kỹ thuật nâng cao hiệu quả sử dụng đất ruộng một vụ vùng miền núi phía Bắc

Tổng diện tích tự nhiên của vùng Trung du, Miền núi phía Bắc là 100.964 km² (chiếm 30,7% diện tích cả nước). Dân số năm 2004 là 11.781 nghìn người (chiếm 14,4% dân số toàn quốc). Mật độ dân số bình quân năm 2004 là 116 người/km². Cộng đồng dân cư trong vùng bao gồm nhiều dân tộc, trong đó các dân tộc chính là: Kinh, Tày, Thái, Nùng, H’mông, Dao.... Theo số liệu thống kê năm 2005: Diện tích đất nông nghiệp toàn vùng khoảng 1.478,6 nghìn ha, trong đó đất trồng cây hàng năm là 1.136,8 nghìn ha (Gồm đất trồng lúa nước là 456 nghìn ha; Đất trồng cây hàng năm khác là 166 nghìn ha, diện tích đất nương rẫy là 524,25 nghìn ha); Đất trồng cây lâu năm là 341,7 nghìn ha. Bình quân đất nông nghiệp năm 2005 trong vùng là 1.240 m²/khẩu. Năng suất các loại cây trồng trong vùng hầu hết ở mức thấp, năng suất lúa cả năm đạt bình quân 41,9 tạ/ha (bằng 85% toàn quốc), năng suất ngô đạt 28 tạ/ha (bằng 80% toàn quốc). Trong khi diện tích đất ruộng chỉ canh tác một vụ lúa trong vùng còn cao, hệ số sử dụng đất thấp, canh tác đất nương rẫy còn cao (Điển hình như Sơn La, Lai Châu, Cao Bằng,…). Tình trạng thiếu lương thực vẫn diễn ra nhiều nơi, tỷ lệ hộ nghèo lương thực năm 2005 vùng Đông Bắc là 14,08% và vùng Tây Bắc là 28,05% (bình quân chung cả nước là 10%).
Trong nhiều năm qua, để đảm bảo lương thực cho hộ người dân đã đẩy mạnh khai thác nương rẫy. Cách làm này đã gây nhiều tác động tiêu cực đến môi trường, tài nguyên đất, nước bị suy thoái sau nhiều chu kỳ canh tác và gây nhiều khó khăn cho phát triển sản xuất. Để hạn chế tối đa việc khai thác đất dốc trồng cây lương thực ngắn ngày, thì giải pháp thâm canh đất bằng để giảm sức ép lên đất dốc là việc làm hữu hiệu, trong đó việc nghiên cứu những giải pháp tăng vụ trên đất ruộng một vụ ở vùng miền núi phía Bắc là hết sức cần thiết. Mục tiêu của chủ đạo của đề tài là “Xác định giải pháp hữu hiệu và phù hợp cho việc tăng vụ trên đất 1 vụ lúa vùng miền núi phía Bắc”.

Download tài liệu tại đây